رطوبت و تقطیر آب گرم در محیط‌های سربسته مانند استخرها و سالن به دلیل تبخیر آب بروز می‌آید و منجر به ایجاد محیطی خورنده می‌شود. همین عامل سبب بروز چالش‌ها و به دنبال آن ارائه راهکارهایی برای بهبود کیفیت هوای استخرهای سرپوشیده و افزایش رضایت شناگران یا تماشاچیان می‌شود. طراحی سیستم تهویه مطبوع انواع مختلف استخرها بر اساس استانداردهای لازم یکی از اقداماتی است که در راستای تهویه و بهبود کیفیت هوا انجام می‌شود. در ادامه این مقاله آرتان تدبیر به بررسی دمای استخرهای سرپوشیده و راهکارهای بهبود کیفیت هوای آن خواهیم پرداخت. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید:
انواع استخر سرپوشیده و نکات قابل توجه در رابطه با دمای آنها:
شنا یکی از پرطرفدارترین ورزش‌هاست که اغلب در فضای استخرهای سرپوشیده انجام می‌شود. در حالت کلی 3 نوع استخر سرپوشیده وجود دارد که به تفکیک عبارتند از:
- استخر معمولی بدون تماشاچی
- استخر مسابقه با تماشاچی
- استخرهای آب درمانی
هر کدام از این موارد دارای ویژگی‌های دمایی و رطوبتی مجزا هستند و بر همین اساس طراحی می‌شوند. برای مثال هوای داخل استخرهای معمولی که با تماشاچی و بدون تماشاچی هستند، دارای دمای 24 تا 29 درجه سانتی‌گراد می‌باشند. در مقابل استخرهای آب درمانی دارای دمای نسبتا بالاتری هستند و با دمای 27 تا 29 درجه سانتی‌گراد طراحی می‌شوند.
در یک دسته بندی دیگر، آب هر یک از این 3 نوع استخرها دارای دماهای زیر هستند:
- استخر معمولی بدون تماشاچی از دمای 24 تا 29 درجه سانتی‌گراد
- استخرهای مسابقه با تماشاچی از دمای 22 تا 24 درجه سانتی‌گراد
- استخرهای آب درمانی از دمای 29 تا 35 درجه سانتی‌گراد
البته افراد بر اساس برخی عوامل دماهای خاصی از آب را ترجیح می‌دهند. اغلب شناگران حرفه‌ای دمای 25.5 درجه سانتی‌گراد و افراد مسن و شناگران معمولی دمای 29 تا 30 درجه سانتی‌گراد را برای استخر انتخاب می‌کنند.
نکته ی مهمی که وجود دارد، توجه به میزان رطوبت استخر است. رطوبت نسبی استخرها می‌بایست در حدود 50 تا 60 درصد باشد و رطوبتی کمتر از این مقدار موجب تبخیر از سطح آب استخر و سرمایش تبخیری بر روی افراد خارج شده از آب می‌شود. چنین اتفاقی ضمن افزایش بار حرارتی و رطوبتی استخر، موجب کاهش سطح آب می‌شود. در صورتی که رطوبت نسبی بیشتر از مقدار فوق باشد منجر به تشدید خوردگی، تقطیر رطوبت و رشد کپک شده و نهایتا موجب نارضایتی و عدم رفاه کامل افراد حاضر در استخر خواهد شد.
مزایا استفاده از سیستم تهویه مطبوع در استخر:
استفاده از سیستم تهویه مطبوع در استخر دارای مزایا است که مهم‌ترین آنها شامل موارد فوق می‌شود:
- کنترل دمای استخر
- کنترل رطوبت نسبی استخر
- کنترل و کاهش میزان تبخیر سطحی استخر
- فیلتر کردن هوای استخر
- افزایش کیفیت هوای استخر و ایجاد هوای مناسب برای افراد حاضر در استخر
کنترل رطوبت هوای استخر:
دفع رطوبت هوای استخر یکی از راهکارهای بهبود کیفیت هوای استخرهای سرپوشیده است که برای افزایش رضایت افراد و شناگران انجام می‌شود. برای دفع رطوبت هوای استخر از تغذیه هوای تازه استفاده شود؛ بدین صورت که رطوبت هوا را جذب خود کرده و به خارج از محل منتقل می‌کند.
عمدتا پروسه ی رطوبت‌گیری با سرمایش هوا مواجه می‌شود، به همین دلیل از دستگاه‌های گردش هوا استفاده می‌شود. گردش فن دستگاه نیز یکی دیگر از مواردی است که عمل تنظیم دما و فیلتراسیون انجام می‌دهد. این کار با ورود هوای تازه از بیرون و یا هوای برگشتی از محوطه درون استخر به داخل دستگاه وارد شده وانجام می‌شود. در این فرایند به جای رطوبت‌گیری با کویل آب سرد، هوای مرطوب داخل استخر را خارج می‌کنند و هوای تازه را از خارج به درون استخر وارد می‌کنند.
کنترل دما و تامین هوای تازه در استخر:
دمای استخر یکی دیگر از عوامل مهمی است که توجه به آن ضروری است. عموما برای گرمایش هوای استخر از دستگاه‌های هواسازی متصل به منبع تولید گرما استفاده می‌شود. استفاده از هواساز زمانی انجام می‌شود که هوای خارج از استخر سرد است و دارای اختلاف 20 درجه‌ای با هوای درون استخر است. در این شرایط نمی‌توان برای تازه سازی هوای استخر از گزینه ی ورود هوای تازه از بیرون از استخر استفاده کرد؛ بلکه برای بهبود کیفیت هوای استخر می‌توان با کمک هواساز هوای موجود درون استخر را فیلتر کرد.
هواسازهایی که ضمن گرما محیط، انرژی داخلی استخر را بازیافت می‌کند، ضمن تصفیه هوا و تهویه مطبوع استخر، باعث بازیافت انرژی داخلی محیط می‌شود. در حالت کلی و بر اساس استانداردهای ASHRAE ، می‌بایست هوای داخلی استخر به طور مداوم تعویض شود. این کار به منظور تامین اکسیژن کافی، تنفس راحت شناگران و تماشاچیان، جلوگیری از انتشار بوی نامطبوع و … انجام می‌شود.
این دستگاه با کمک کویل‌های گرمایشی و سرمایشی یا دستگاه‌هایی نظیر چیلر و بویلر باعث گرم شدن یا سرد شدن محیط می‌شوند. البته در نظر داشته باشید که در بیشتر موارد سیستم سرمایشی کارایی ندارد و افراد تنها به دنبال گرمایش محیط استخر هستند. همچنین در اغلب موارد دستگاه هواساز در بیرون استخر نصب شده و از طریق کانال‌کشی با درون استخر در ارتباط می‌باشد.
دفعات تعویض هوای استخر بسته به تعداد افراد موجود در محل انجام می‌شود؛ بدین صورت‌که در محیط استخرهای معمولی عموما 2 تا 4 مرتبه در ساعت و در استخرهای مسابقه با تماشاچی 6 تا 8 بار در ساعت انجام می‌شود.
جمع بندی:
استخر سرپوشیده به دلیل داشتن محیط بسته، محل تجمع بسیاری از آلودگی‌های ناشی از عوامل محیطی نظیر رطوبت و تنفس شناگران و تماشاگران بوده و در صورت عدم بهبود کیفیت هوای استخرهای سرپوشیده، عامل رشد عوامل بیماری‌زا و شیوع بسیاری از بیماری‌ها است. یکی از بهترین و ساده‌ترین راهکارهای بهبود کیفیت هوای استخرهای سرپوشیده، استفاده از دستگاه هواساز یا هوارسان است. این دستگاه ضمن کنترل رطوبت هوا، هوای محیط را فیلتر می‌کند و موجب تازه‌سازی هوای استخر و پیشگیری از انتشار عوامل بیماری‌زا در محیط می‌شود. در هنگام خرید دستگاه هواساز حتما به ابعاد استخر و ظرفیت هوادهی دستگاه توجه کنید. در صورت داشتن هرگونه سوال راجع به این دستگاه می توانید با کارشناسان آرتان تدبیر در ارتباط باشید.
